Klimaat-pandemie-burnout

woensdag, 13 januari 2021

Is er een verband tussen de klimaatcrisis, de pandemie en burn-outs?

In het tijdschrift Knack van 6/1/2021 stond de aankondiging van het nieuwe boek van filosoof Ignaas Devisch onder de titel: ”We zijn het verleerd van naar boven te kijken”. Volgens professor Devisch kunnen we iets leren van de oude culturen.

Het bevestigde me in de weg die Ils en ik momenteel volgen in onze begeleidingen, trainingen, workshops.

Klimaatcrisis

Het artikel gaat uit van de stelling dat onze beschaving ondenkbaar is zonder vuur. De technische beheersing ervan bracht ons onder meer welvaart, vooruitgang en vrijheid.

Vanaf de Renaissance is de bewuste aandacht voor vuur afgenomen en werd het als iets vanzelfsprekend ervaren. Pas de laatste decennia, met het groeiend besef dat de voorraad aan fossiele grondstoffen eindig is, beseffen we terug het belang ervan.

Door de Verlichting en ons verlangen naar individuele vrijheid zijn we uit het oog verloren dat er elementen zijn die ons menszijn overstijgen en waar we fundamenteel afhankelijk van zijn. Onder meer het besef dat de natuur niet ophoudt bij de grenzen van onze planeet. De zon, die onze grootste voedingsbodem is, is daar een voorbeeld van: zonder zon geen leven op aarde!

Dankzij de wetenschap is onze kennis enorm gegroeid, slagen we steeds beter in onze omgeving te beheersen, slagen we erin DNA te wijzigen, kunnen we vliegen, een hart vervangen, hebben we het internet ontwikkeld, … Maar we kunnen de energieoverschotten van de onuitputtelijke bron boven ons niet gebruiken. Hoe komt het echter dat we er niet beter in geslaagd zijn om het overschot van energie dat de zon elke dag levert te gebruiken?

• Is het omdat onze wetenschappers in bepaalde denkkaders gevangen zitten?
• Is het omdat we niet bereid zijn als mens om in te leveren op onze vrijheden en comfort?  Zolang het water niet aan de lippen staat, doen we gewoon door:”Après nous, le déluge!”, “mijn auto mijn vrijheid!”,

Covid

Hetzelfde zie je ook bij de aanpak van de pandemie. Zowat heel de wereld worstelt om dit virus onder controle te krijgen. Daarbij heeft ieder land zijn eigen aanpak, is er geen coherente visie bij wetenschappers, worstelen politici tussen een autoritaire en een democratische aanpak, komt de rechtstaat in gevaar door de randen van het reglementaire af te tasten,  blijken veel burgers toch niet te beschikken over een sterk ontwikkeld verantwoordelijkheidsgevoel,  …

Onze onmiddellijke genotzucht is onstilbaar: er zijn regelmatig feestjes, we gaan op reis, overtreden de regels, … Het risico dat ik neem en de schade die ik berokken is ondergeschikt aan het verlangen om te doen wat ik wil. We zijn meesters in het ontkennen van de realiteit als het in ons kraam past.

Daarbij duiken in elke discussie steeds 2 kampen op: believers en ontkenners met elk hun eigen argumenten en gedrag. Feit is dat er niet echt naar elkaar geluisterd wordt en dat de polarisatie (ook politiek en economisch) in de maatschappij verscherpt. In de vorige blog heb ik hier al over geschreven: https://www.break-through.eu/kennisbank/corona-stress/

Natuur en technologie

We rekenen er wel op dat de technologie het probleem van het klimaat en de files wel zal oplossen, dat een vaccin het virus zal stoppen. Maar kunnen we de wereld wel uitsluitend technisch benaderen? Zijn we wel meester over de natuur (Descartes) of zijn we ons bewust van de schaduwzijde van de wetenschappelijke vooruitgang? We weten dat onze biologie (ons lichaam is al eeuwen weinig verandert) de snelheid van veranderingen in de wetenschap (industriële revolutie, informatietijdperk) niet kan volgen en dat ook ons ethische denken en handelen achterophinkt.

In de oude culturen wist men dat bij elke ingrijpen in de natuur, een tegenreactie van die natuur tot de mogelijkheden behoort.

Net zoals we er ondertussen achter zijn gekomen dat ons lichaam een geheugen heeft, heeft ook de atmosfeer een geheugen. Zoals een spier zich herinnert dat bepaalde bewegingen een kwetsuur hebben veroorzaakt of dat ons lichaam na een dieet streeft naar het oorspronkelijke gewicht, zo herinnert de natuur zich de rook van de schoorstenen van de industriële revolutie.

De natuur, zoals ons lichaam, is een complex mechanisme dat leeft van actie en reactie en met elkaar interagerende cellen. Doch vergeten we soms dat we altijd een keuze hebben, zie ons artikel https://www.break-through.eu/geen-categorie/persoonlijke-vrijheid-een-illusie/ .

Ziektes zoals burn-out

Op individueel-menselijk niveau zien we dit in het de-pan-uitswingende aantal burn-outs, kankers, depressies, e.d.m. We kunnen als mens ook niet meer energie verbruiken dan we aangeleverd krijgen. In het dagelijks leven zien we veel mensen die doordraven tot ze mentaal, emotioneel en/of fysiek breken.  En pas dan zien we dat sommigen zich vragen beginnen te stellen over hun levensstijl. We leggen te veel de focus op het materiële, prestige, snelle bevrediging van behoeften, prestaties en daarbij vergetend dat dit perverse en extrinsieke motivatoren zijn: het zal immers nooit genoeg zijn. Mislukkingen worden nauwelijks getolereerd. We willen steeds grenzen verleggen zonder ons vragen te stellen bij de meerwaarde, de zin van wat we doen. We jagen voortdurend bevrediging van verlangens in de toekomst na, wat ons belet om stil te staan bij wat we hebben in het nu, te genieten van kleine dingen.

Verantwoordelijkheid van de mens

Het is belangrijk dat we terug leren samen werken met de natuur. En dit zowel op niveau van universums, de aarde en het individu.

Het is duidelijk dat er een verband is tussen de klimaatcrisis, Corona en het stijgend aantal ziektes. We zijn de verbinding verloren met de natuur, met onszelf, met de beleving van tijd, met zingeving.

We streven persoonlijk belang na maar vergeten dat we in essentie kuddedieren zijn. We vergeten dat ons individueel geluk ook afhangt van hoe we ons verhouden tot anderen, tot het geheel.

Ons aanbod

In onze individuele coachings en teambegeleidingen zoeken we samen met de deelnemers  balans tussen individualisme vs groepsbelang, vrijheid vs verantwoordelijkheid, zelf kiezen vs volgen, mentale-emotionele-fysieke wendbaarheid vs geleefd worden.

We spelen kort op de bal en leveren maatwerk naargelang de behoeften. Een korte corona-stressscan geeft een beeld waar mensen of teams op botsen en meestal kan een korte interventie al een verandering in gang zetten. Langere trajecten die communicatie, veerkracht, conflicten, doelen, authenticiteit, vertrouwen behandelen, zijn mogelijk.

We krijgen ook terug goesting om – nu er licht in de corona tunnel schijnt – in oktober 2021 een intense transformatieweek te organiseren in Belves. We gaan daar de volgende dagen werk van maken.

En ondertussen start dit weekend de Zhineng Qigong “breaking free” online-cursus van de Chinese teachers Ling&Lu Laoshi waarbij we mee de Nederlandse vertaling verzorgen. Zie voor Engelse aankondiging op de website van Daoqiworld https://events.daoqiworld.com/breakingfree/ of in het Nederlands https://www.break-through.eu/aanbod/breaking-free/